Het vertalen van herhalingspatronen in Calvino's Als op een winternacht een reiziger

In de jaren tachtig, toen het literaire ‘postmodernisme’ een internationaal fenomeen werd, oogstte de Italiaanse schrijver Italo Calvino in Nederland veel succes met een groot aantal vertalingen van zijn werk. In mijn bijdrage zal ik in eerste intantie vluchtig kijken naar de receptie van Calvino in het Nederlandse literaire systeem; vervolgens wordt de Nederlandse vertaling (1982) van zijn beroemde roman Als op een winternacht een reiziger (Se una notte d’inverno un viaggiatore, 1979) geanalyseerd met bijzondere aandacht voor het stilistische procedé van herhaling en de overzetting daarvan in het Nederlands. Het uitgangspunt voor de analyse houdt verband met Henri Meschonnics onderzoek naar ritme in de vertaling van Calvino’s roman in zijn Poétique du traduire (1999). In dat boek noemt Meschonnic de door de Franse vertalers uitgeoefende censuur op de veelvoorkomende, structurele herhalingen die deze roman kenmerken een proces van ‘ontschrijven’ (‘désécriture’, Meschonnic 1999: 218). Op mijn beurt onderzoek ik hoe de Nederlandse vertaalster, balancerend tussen schrijfconventies en respect voor Calvino’s prosodie, naar oplossingen zoekt.