Arslantepe: The Sapienza University Archaeological Project in Eastern Anatolia 60 Years On

Arslantepe: Sapienza Üniversitesi’nin Doğu Anadolu Arkeoloji Projesi’nin 60. Yılı · Doğu Anadolu’da yer alan Arslantepe yerleşiminde kazı ve araştırmalar, 1961 yılından beri kesintisiz olarak Roma-La Sapienza Üniversitesi başkanlığında, bilim insanları, arkeolog ve uzmanlardan oluşan uluslararası bir ekip, Türk yetkililer ve meslektaşlar ile kurulan güçlü iş birliği ile sürdürülmektedir. Uzun süredir yürütülen kazı çalışmaları sonucunda, yerleşimin İ.Ö 5. binyıldan İ.Ö 1. binyıla uzanan uzun bir iskân silsilesine sahip olduğu belirlenmiştir. Devrim niteliği taşıyan en önemli sonuçları ise, Arslantepe’nin ilk devlet sisteminin merkezi olduğu İ.Ö 4. binyıla ait kanıtlar temsil etmektedir. İ.Ö 4. binyılın ikinci yarısında Arslantepe’de yükselen saray, hem mimari açıdan çok iyi korunmuş olması hem de içinde ele geçen buluntular nedeniyle, Yakın Doğu’da devletin kökenini oluşturan dinamiklerin anlaşılması açısından çok önemli bilgiler sağlamıştır. Bu makalede Arslantepe araştırma projesinin önemi, bilimsel ve disiplinlerarası yaklaşımlar, uluslararası bir ekibin mevcudiyeti ve yaklaşık 60 yıldır sürdürülen çalışmalardan elde edilen temel sonuçlar ele alınarak tartışılacaktır. Nitekim yerleşimde uzun yıllardır yapılan araştırmalar ve elde edilen sonuçlar şimdi Arslantepe’nin unesco Dünya Mirası listesi kapsamında değerlendirilmeye alınmasını mümkün kılmıştır.

Research and excavation at the site of Arslantepe (the mound of the lion) in Eastern Anatolia have been carried out annually since 1961 by several generations of archaeologists, professors and scholars, in a multinational team lead by the Sapienza University of Rome, in strong collaboration with the Turkish authorities and colleagues. The long-term activities have allowed to bring to light a long sequence of occupation dated at least from the 5th to the 1st millennium BCE. The most revolutionary results are those dated to the 4th millennium, when Arslantepe was the centre of a primary state system. A palace rose at Arslantepe in the second half of the 4th millennium, the excellent state of preservation of which and the artefacts found inside it have provided central information for the understanding of the dynamics that brought to the origin of State in the Near East. The importance of the Arslantepe research project shall be discussed in the present paper, with its strictly scientific and multidisciplinary approach and the international composition of its team. The main results obtained in these nearly 60 years of activity, that have now brought the site under evaluation for the inclusion within the unesco World Heritage list, shall be presented.